اولین چیزی که در این فیلم توجه مرا جلب کرد همان قضیه ی تکراری «اصالت شک» بود. چندین فیلم با این موضوع ساخته شده و این تعّدد احتمال این مطلب را به ذهن متبادر می سازد که شاید این مسئله اتفاقی نباشد. یعنی شاید هالیوود بنا دارد «شک گرایی» را ترویج دهد و در ناخودآگاه اذهان مردم این تفکر را که «هیچ واقعیتی وجود ندارد» اشاعه بخشد. موضوع جذابی که فیلمهای بسیار زیبایی را به خود اختصاص داده و تماشگرها را مجذوب خود ساخته است. فیلم زیبای «تلقین (اثر کریستوفر نولان)» و فیلم هنرمندانه ی «بازی (اثر دیوید فینچر)» که هر دو از آثار جذاب و ارزشمند سینما هستند، محور خود را این موضوع قرار داده اند و شاید مخاطبان بسیاری سوژه ی این فیلم ها را یک کشف جدید و خلاقیتی از جانب فیلمنامه نویسان هالیوود دانسته باشند در حالی که به فرموده ی شهید مطهری، این تفکر بسیار قدیمی است و حتی ریشه در یونان باستان دارد. (مجموعه آثار،ج4ص418) اما آنچه در اینباره شایان تأمل است، خطرناک بودن ترویج این تفکر در میان توده ی مردم است. کسی که به این طرز فکر دچار شود دیگر با هیچ استدلالی قابل هدایت نخواهد بود و او نه تنها معتقد به وجود خداوند که حتی معتقد به وجود خودش نیز نیست. هر استدلالی که برای او آورده شود خواهد گفت این ها همه خیال است و اصولاً «دلیل و استدلال» و قانون علیت همچون همه ی چیزهای دیگر، حرفهای بی معنایی است پس هیچ چیز توسط این استدلالات قابل اثبات نمی باشد. به بیان روشن تر، اصلاً این تفکر، تفکر نیست، یعنی این طرز فکر اصلاً فعالیتی عقل حساب نمی شود بلکه یک وهم محض است و صاحب این عقیده همچون کسی است که بیهوش شده یا دچار مستی و گیجی است و در این حال هیچ چیز برای او مفهومی نخواهد داشت تا نوبت به این برسد که با استفاده از مفاهیم عقلی بخواهد مطلبی را قبول یا رد کند.

 اکنون آیا از این تفکر، فکری خطرناک تر را می توان تصور کرد؟ و آیا این منصفانه است که به اسم هنر، در مسیری حرکت کنیم که همه ی هویت انسان ها را از آنها بگیریم حتی باورشان به وجود خود را؟

خوب است به صورت مصداقی هم ترویج نظریه ی «شک گرایی» توسط این فیلم را بررسی کنیم. در این فیلم مکرراً این مطلب بیان می شد که می شود انسان در رؤیا باشد ولی اصلاً نفهمد که رؤیاست و کاملاً آن را واقعیت بپندارد. بگونه ای که لازم است یک «نشانه ی خاص» با خود داشته باشیم که بواسطه ی آن بتوانیم بفهمیم خوابیم یا بیدار وگرنه ممکن است عمری زندگی کنیم و اصلاً نفهمیم که همه ی اینها خواب بوده است! چرا که واقعیت تفاوت چندانی با رؤیا ندارد. خب حاصل این طرز فکر چیست؟ حاصل این می شود که «پس شاید الآن همه ی ما خوابیم و هر آنچه را می بینیم خیالی بیش نیست!» این درست همان چیزی است که مکتب «شک گرایی» نیز ترویج می کند.

حتی در جایی از فیلم یک نفر می گوید که برای برخی ها، رؤیا، جهان واقعی است و در واقع عالم خواب، واقعی تر از بیداری است. خلاصه اینکه در سرتاسر فیلم «تلقین» این مطلب به مخاطب «تلقین» می شود که «ای بسا شما هم که تصور می کنید بیدارید و در عالم واقع، خواب باشید و وجود خودتان و همه ی موجودات اطرافتان خیال باشد».

این مهمترین چیزی بود که از این فیلم به نظر می رسید اما مطلب دیگری نیز پیرامون این فیلم که حقیقتاً از لحاظ هنری اثری زیباست به ذهن می رسد که آن «تغییر جهان به جای خودسازی» است و انشاءالله در مطلب بعدی به آن خواهم پرداخت.

----

فیلم  ماتریکس دیگر در زمینه ی تبلیغ نظریه ی «شاید همه ی چیزهایی که می بینی واقعیت نداشته باشه» سنگ تمام گذاشته است. واقعا این همه فیلم ساختن (آن هم فیلمهای به این خوبی و پرهزینه ای) برای چنین سوژه ای اتفاقی است؟

مطلب دیگری در مورد صحنه ی آخر فیلم . در این صحنه فرفره ای که به قول دی کاپریو اگر از چرخیدن نایستد نشانه ی خیالی بودن جهان است و اگر بایستند نشانه ی واقعی بودن آن، از حرکت نمی ایستند و فقط کمی می لرزد و فیلم ناگهان تمام می شود و این یعنی "شاید جهان واقعی ما هم غیرواقعی باشد!

 

قصه «آغاز» به‌اندازه كافی هیجان انگیز و شگفت آور است و همه بینندگان خود را به یك‌اندازه شگفت‌زده‌ می‌كند، اما در مقام تماشاگر باید به نولان و قوه تفكر او اعتماد كنیم و بگذاریم او ما را به همان جایی ببرد كه قصد دارد.‌گفته می‌شود كریستوفر نولان حدود 10 سال زمان صرف كرد تا فیلمنامه آغاز را نوشته و تكمیل كند.

طبیعی است وی كه در آن زمان مشغول كار روی پروژه‌های دیگر بوده است باید تمركز ویژه‌ای روی این فیلمنامه كرده باشد.‌ از‌این نظر می‌توان او را با كاراكتر اصلی قصه فیلمش مقایسه كرد كه درگیر چالش‌های متعددی است و باید به صورت همزمان، چندین كار مختلف را انجام دهد.‌تنها راه ورود به قصه فیلم نولان این است به آنچه كه او می‌خواهد و می‌گوید دل بدهیم و هیچ سوال اضافی را مطرح نكنیم. در قصه فیلم، دی كاپریو در نقش یك مامور ویژه و زبده ظاهر می‌شود كه همراه گروه خود باید به ذهن آدم‌ها رسوخ و رویاها و‌ایده‌های آنها را بدزدند، اما خط اصلی قصه فیلم زمانی شكل می‌گیرد كه او از سوی یك میلیاردر بانفوذ و پرقدرت اجیر می‌شود تا كاری برعكس را انجام دهد. وی باید با رسوخ در ذهن یكی از رقبای این میلیاردر،‌ایده‌ای را در ذهن او بكارد تا وی به دنبال برآورده كردن آن‌ایده و رویا برود.‌این قصه به‌اندازه كاراكتر خود نولان و دنیای عجیب و غریب شهر گوتام در مجموعه فیلم «بتمن» او، عجیب و غریب و باورنكردنی است، اما همان طور كه تماشاچی قصه وارونه «یادآوری» را می‌پذیرد و عدم غروب آفتاب را در «بی خوابی» قبول می‌كند، می‌تواند با قصه «آغاز» هم كنار آمده و همراهی كند.

---

نولان توانایی و جسارت آن را دارد كه هر غیرممكنی را تبدیل به یك ممكن قابل باور كند.‌با آن كه فیلم یك كار علمی تخیلی و سرشار از صحنه‌های پرخرج جلوه‌های ویژه است، اما تمام‌این مسائل به یاری نولان می اید تا یك قصه انسانی را در ارتباط با احساسات و عواطف انسانی تعریف كند و ذات آدمی را در معرض بحث و قضاوت قرار دهد. اگرچه لایه رویی فیلم حكایت از یك كار فانتزی می‌كند، ولی لایه زیرین آن مطرح كننده یك سری بحث‌های روحی روانی و روانكاوانه درباره مردمی است كه درگیر مبارزه با آن غول صنعتی هستند كه خودشان آفریده‌اند. در زمانه‌ای كه بسیاری از فیلم‌ها نسخه‌های دوباره سازی فیلم‌های قدیمی یا دنباله با پیش درآمد كارهای موفق و پرفروش هستند، «آغاز» قصه‌ای اصیل دارد. منتقدان سینمایی با عنایت به‌این نكته می‌گویند نولان كار سختی را به انجام رسانده است. به اعتقاد آنها،‌این فیلمساز ژانر سینمای اكشن و علمی ـ تخیلی را چند قدم به جلوتر برده است. او در‌این فیلم تلاش نكرده دست به خلق مجدد چیزی بزند كه تا قبل از‌این وجود داشته است. او چیزی را خلق كرده كه می‌تواند دستمایه كار فیلمسازان دیگر در كارهای بعدی شان شود. درحقیقت، نولان با‌این فیلم وارد هزارتوی خودخواسته و خودساخته‌ای شده است كه شاید كس دیگری به جز خود او نتواند به سلامت از آن بیرون بیاید.‌نولان كار فیلمبرداری «آغاز» را در سكوت كامل شروع كرد و در دوران تولید فیلم، هیچ خبر و عكسی پیرامون آن در رسانه‌های گروهی منتشر نشد. او حتی قصه فیلم را نیز فاش نكرد و همین مساله، رمز و راز مربوط به فیلم را افزایش داد. در آن زمان رسانه‌ها به نقل قول از فیلمساز نوشتند قصه فیلم كه حال و هوایی معاصر، دلهره‌آور و علمی ـ تخیلی دارد، مكاشفه‌ای در ذهن آدم‌هاست. بعد از «پیروی» (1998) اولین فیلم سینمایی نولان، «آغاز» دومین فیلم اوست كه قصه و فیلمنامه‌ای اوریژینال دارد. در فاصله ساخت‌این 2فیلم، وی روی فیلم‌هایی كار كرد كه براساس قصه‌های كمیك استریپی یا قصه‌های كوتاه بودند. نولان در طول بحث‌هایی كه با دی كاپریو بر سر كاراكتر او در فیلم داشت، تصمیم گرفت بعضی از قسمت‌های فیلمنامه و نقش او را عوض كند. به گفته نولان، صحبت‌های دی كاپرپو كه می‌خواست شناخت بهتری از نقش خود پیدا كند. كمك كرد تا وی تغییرات خوب و مثبتی در فیلمنامه‌اش انجام دهد. او «آغاز» را در شرایطی در كمپانی برادران وارنر جلوی دوربین برد كه مسئولان‌این كمپانی بیشتر مایل بودند وی قسمت سوم مجموعه فیلم بتمنی خود را برای آنها بسازد، اما نولان اعلام كرد آمادگی لازم برای ساخت‌این فیلم را ندارد و به جای آن ترجیح می‌دهد روی پروژه «آغاز» كار كند.‌موفقیت كلان مالی و انتقادی «شوالیه تاریكی» كه فقط در آمریكای شمالی حدود 570 میلیون دلار فروش كرد و با تحسین فراوان منتقدان سینمایی روبه رو شددیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

---

مسئولان كمپانی برادران وارنر را مجاب كرد كه هزینه‌ای 200میلیون دلاری صرف تولید «آغاز» كنند. به دنبال نمایش عمومی فیلم، بسیاری از تحلیلگران سینمایی گفتند‌این فیلم شایستگی لازم برای نامزد شدن در رشته‌های اصلی مراسم اسكار را دارد. «شوالیه تاریكی» با وجود تحسین عموم منتقدان سینمایی، در فهرست 5 فیلم اصلی نامزد شده برای دریافت اسكار بهترین فیلم سال شد. همین نكته، صدای اعتراض منتقدان را بلند كرد. «آغاز» با افتتاحیه‌ای 60 میلیون دلاری و با فروش بالای 250 میلیون دلاری موفق ترین فیلم لئوناردو دی كاپریو در جدول گیشه نمایش است. تا قبل از‌این «جزیره شاتر» لقب بهترین افتتاحیه را برای یكی از كارهای این بازیگر داشت. او در فیلم‌هایی از فیلمسازانی غیرمتعارف بازی كرد، كه معروف ترین آنها مارتین اسكورسیزی است كه نقش اصلی 4 فیلم خود را به او سپرد. همین حضور متفاوت بود كه كریستوفر نولان (خالق 2 فیلم آخر مجموعه فیلم «بتمن») را به فكر آن‌انداخت كه نقش اصلی درام علمی ـ تخیلی و پر رمز و راز خود، «آغاز»، را به‌این هنرپیشه بدهد. جای تعجب نیست كه گفته شود او هم اكنون گزینه احتمالی و اصلی 22 پروژه سینمایی است.
‌آغاز در یک جمله، مجموعه‌ای از تفکراتی است که به صورت یک گردش حماسی درون یک ذهن نیمه هوشیار روایت می‌شود.‌این جمله‌ای است که «استلا پاپ مایلکل»، منتقد‌هالیوودی در نقدی که اخیرا در مورد فیلم موفق آغاز نوشته، عنوان کرده است.‌دی کاپریو راوی جریانی است که در آن به عنوان یک جاسوسی که به خواب رفته، آموزش دیده تا رازهایی را از عالم رویا و خواب کشف کند اما روح‌های اهریمنی به او‌این اجازه را نمی‌دهند که در هنگام القای حقایق رویا،‌این رازها را بیان کند."آغاز" یک داستان پیچیده است که در طی سال‌ها در ذهن «کریستوفر نولان» روایت و ساخته شده است.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

«تلقین» جدیدترین فیلم کریستوفر نولان، فیلمی روانشناسانه درباره ضمیر ناخودآگاه است و پیرنگ داستانی آن مستقیما این قابلیت ذهنی انسان را به چالش می‌کشد. بحث مطرح شده در «تلقین» مساله تجاوز و تغییر ضمیر ناخودآگاه افراد است که شاید بحث تازه‌ای در علم روانشناسی نباشد. اما در دنیای سینما که بر این قابلیت ذهن بشر تاثیرگذاری بالایی دارد، درباره این مساله فیلم ساختن دنیای جدیدی را پیش روی مخاطب قرار می‌دهد. اما سوال اینجاست که این دنیای جدید به تصویر کشیده شده آیا در ناخودآگاه مخاطبانش باقی می‌ماند؟

---

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

یک دستاورد سینمایی در مرز سادگی و پیچیدگی:
یازده سؤالی که هنگام تماشای تلقین به ذهن تماشاگر می‌رسد!

این احتمالاً مهم‌ترین سؤالی است که درباره نولان می‌توان مطرح کرد. نولان کارش را به عنوان یک کارگردان مستقل شروع کرد. فیلم ۶ هزار دلاری تعقیب، اولین فیلم بلند نولان، با داستان گیرا، حس و حالی که یادآور فیلم‌های نوآر بود و ساختار روایی متفاوتش، یک فیلم جذاب و موفق به شمار می‌رفت. پس از آن بود که نولان کار با هالیوود را شروع کرد و هر چه جلوتر آمد، فیلم‌هایش هم پرهزینه‌تر و پرفروش‌تر شدند. به طوری که دو فیلم بتمن او و همین تلقین، در طبقه‌بندی فیلم‌های هالیوودی، در دسته بلاک‌باسترها قرار می‌گیرند. با این وجود نولان هنوز ایده‌های خود را به فیلم تبدیل می‌کند. توجه او به کمیک‌بوک‌ها و پدیده‌های عامه‌پسندی چون بتمن و سوپرمن، نه از روی باج دادن به کمپانی‌های بزرگ، که به دلیل علاقه شخصی نولان است. ایده تلقین هم به گفته خود نولان سال‌ها در ذهن او بوده تا توانسته فرصت و توان ساخت آن را به دست بیاورد. این یک شیوه مدرن و درست از رابطه فرد و سیستم است. رابطه‌ای که سودش به هر دو طرف می‌رسد. بازی نولان – هالیوود یک بازی دو سر برد است و این بزرگ‌ترین راز کامیابی نولان است که اشتراکات خودش و سیستم هالیوود را دریافته است. البته طبیعی است که حضور کمپانی‌های بزرگ و منابع مالی دیگران در پشت آثار نولان، اثرش را در این فیلم‌ها باقی می‌گذارد. در تلقین این تأثیر را به صورت بالا رفتن میزان بار اکشن فیلم در برخی از دقایق آن مشاهده می‌کنیم. اکشنی که متأسفانه تعادل جادویی ریتم فیلم را در دقایق اندکی به هم می‌زند. اما این تأثیر در حدی نیست که قرار باشد نولان را به کلی نفی و او را فردی مسخ‌ شده در هالیوود تلقی کنیم. این مرز ظریفی است که عدم رعایتش کارگردان را به سرنوشت برایان سینگر دچار می‌سازد و رعایتش باعث پیشرفت کارگردانی مثل کریستوفر نولان می‌شود.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

Inception سرآغاز: پیرامون نسبت خواب و بیداری با حقیقت

 

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.


انجمن فیلم سازی

 

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

یا به مانند آن کسی که (برخی از مفسرین گفته اند مراد عزیر است) به دهکده ای گذر کرد که خراب و ویران شده بود گفت به حیرتم که خدا چگونه باز این مردگان را زنده خواهد کرد؟ پس خداوند او را صد سال میراند سپس زنده اش بر انگیخت و به او فرمود که چند مدت درنگ نمودی؟ جواب داد یک روز یا پاره ای از یک روز، خداوند فرمود نه چنین نیست بلکه صد سال (که به خواب مرگ افتادی) نظر در طعام و شراب خود بنما که هنوز تغییر ننموده و الاغ خود را بنگر تا احوال بر تو معلوم شود و...
در این فیلم به افراد آموزش داده می شود که بعد از انجام عملیات خواب اگر می خواهند تست کنند که آیا در هنوز خواب و رویا هستند یا در دنیای واقعی حضور دارند می توانند به وسیله یک شیء که " توتم " نام دارد این تست را انجام دهند.این قسمت فیلم نیز مانند آیه بالاست که خداوند خطاب به عزیر می فرماید که به طعام و شراب خود بنما که هنوز تغییر نکرده است.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

پس ما (در آن غار از خواب) بر گوش (و هوش) آنان تا چند سالی پرده ی بیهوشی زدیم.
مغز متفکر این فیلم که کاب نام دارد برای آنکه بتواند خوابی عمیق را به وجود آورد تا نقشه خود را عملی سازد مجبور است که خوابیدن را تا سه مرحله پیش ببرد و برای اینکار سراغ فردی با تجربه به نام " یوسف" می رود تا از او کمک بگیرد که این فرد ماده ی بیهوشی را پیشنهاد می کند که عمق خواب را افزایش دهد و سه مرحله خوابیدن اجرا شود چون اگر بدون ماده بیهوشی به خواب دوم و سپس سوم بروند این مراحل پایدار نبوده و فردی که خواب است بیدار می شود و نقشه به هم می خورد.منظور از این ماده بیهوشی مواد توهم زا است که انسان را به خلسه می برد مانند مواد توهم زا امروزی از جمله شیشه، کریستال و ... در آیه فوق نیز مشاهده می شود که انسان می تواند حتی چندین سال به خواب فرو رود مانند اصحاب کهف که 309 سال در خواب بودند.بدیهی است که خواب اصحاب کهف فقط دارای بعد روحی است برعکس این فیلم که خواب و توهم و رویای ایشان جنبه ی مادی دارد که به لطف مواد توهم زا و اجنه صورت می گیرد.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

باز آنان را از خواب بر انگیختیم (و زمان خوابشان بر خود آنان نا معلوم بود) تا میان خودشان صحبت و بحث از مقدار زمان خواب پیش آمد.یکی پرسید چند مدت در غار درنگ کردید؟ . . .
این آیه نیز به همین مورد بالا اشاره دارد که به خواست خداوند افراد می توانند سال های طولانی در خواب باشند.اما باید توجه داشت که زمان در خواب کند تر از حالت بیداری سپری می شود و این نکته در فیلم نیز اشاره می شود.به این نحو که یکی از کاراکتر ها که به خواب رفته گمان می کند که بیش از یک ساعت در خواب بوده در حالی که فقط 5 دقیقه خوابیده بوده است.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

(یوشع) گفت در نظر داری آنجا که بر سر سنگی منزل گرفتیم من آنجا ماهی را فراموش کردم و شیطان از یادم برد . . .
در بخش دیگری از این فیلم شاهد این ادعا هستیم که " کاب " می گوید من استخراج کننده ی ذهن هستم.یعنی می توانم فکری را از ذهنی بردارم.این آیه مبارک قرآن نیز به همین موضوع اشاره دارد که شیطان می تواند فکری را از ذهنی بردارد و همچنین فکری را در ذهنی بگذارد که در آیه بعد به این موضوع نیز اشاره خواهیم کرد.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

(پناه می برم به خدا) از شر وسوسه شیطان که وسوسه بد افکند در دل مردمان چه آن شیطان از جنس جن باشد و یا از نوع انسان.
طبق فرموده ی خداوند در این آیه شیطان می تواند فکری و وسوسه ای را در ذهن انسان بکارد.این عمل علاوه بر شیطان می تواند توسط اجنه و انسان نیز صورت گیرد.در این فیلم نیز بارها شاهد این موضوع هستیم که افراد می توانند به فردی که در خواب هست چیز هایی را القاء کنند و او را فریب داده و به عملی که مد نظر خودشان هست تحریک نمایند.

دیدن لینک ها برای شما امکان پذیر نیست. لطفا ثبت نام کنید یا وارد حساب خود شوید تا بتوانید لینک ها را ببینید.

و همانا مردانی که از نوع بشر به مردانی از گروه جن پناه می بردند و به غرور و جهل خود سخت می افزودند.
در قسمتی دیگر از این فیلم شخصی که نقشه طراحی شده توسط " کاب " بر علیه او است (شخصی به نام فیشر) فریب وسوسه های کاب را می خورد و برای نجات به او پناه می برد و از او کمک می خواهد.این قسمت از فیلم نیز دقیقا با آیه فوق مطابقت دارد که انسان برای رهایی از مشکلات به جای توکل بر خداوند متعال فریب وسوسه شیاطین را خورده و به آنان متوسل می شوند.


انجمن فیلم سازی و کارگردانی